Ik zie je!

In Zuid-Afrika begroeten ze elkaar met ‘Sawubona’. Het is Zoeloe voor ‘hallo’ en betekent letterlijk: ‘Ik zie je en door je te zien geef ik je bestaansrecht.’ Allemaal willen we gezien worden. Maar ergens zijn we daar ook een beetje bang voor. Want hoe gaat diegene die je ziet reageren op wat hij of zij ziet?

Ziet hij mij wel?

Er is veel wat deze jonge ondernemer niet lekker zit. Da’s duidelijk. We wandelen om samen te zoeken naar de kern van zijn onvrede. Die blijkt niet moeilijk te ontdekken. Het gaat over de relatie met zijn pa. Al vijf jaar werkt hij als collega-ondernemer in het bedrijf van zijn vader. Pas de laatste tijd krijgt hij in de gaten waar hij mee zit. Hij zoekt te ontvangen wat hij als kleine jongen zo gemist heeft: een vader die hem ziet. Maar hoe hij ook zijn best doet, hij blijft voelen dat zijn vader hem niet echt ziet.

Angst maakt veel onzichtbaar

Straks komen ze mijn coachruimte binnen: de pa met zijn vrouw en de zoon met zijn vrouw. Voordat ze komen, heb ik nog wel even een collega gebeld. Hoe begeleiden we zulke gesprekken ook alweer? De zoon en zijn vrouw zijn anderhalf uur te vroeg. Hij is zo gespannen dat plannen even niet goed lukte. Op de vraag wat het zo spannend maakt, antwoordt hij: ‘De reactie van mijn pa. Verdiep je in onze familiegeschiedenis en je leert dat dit soort situaties vaak ontaarden in conflicten. Wat al lang aan het broeden is, komt er dan met geweld uit. Dan is het ‘my way or the highway’. Ik ben bang dat het bespreken van wat er is de relatie alleen nog maar verslechtert.’

Je verhaal doen

Ik begrijp hem wel. Toch maak ik me drukker over hoe de jonge ondernemer zo dadelijk zijn verhaal doet, dan over hoe zijn pa zal reageren. Dat zeg ik hem ook. Ik moedig hem aan om volop in contact te zijn met wat er bij hem te voelen is (ik voel veel verdriet over miskenning) en zijn vader voor te leggen wat hij zo gemist heeft. En ook waar hij naar verlangt. Hij zegt dat hij daarvoor zijn best zal doen en bladert verwoed in het schriftje waarin hij heeft opgeschreven wat hij wil gaan zeggen.

Nu doet hij zijn verhaal. Helaas vooral ‘uit het hoofd’. Het gaat over hem en is niet echt vanuit hem. Ik voel er tenminste niet veel bij. Zijn pa reageert met een verstandelijk: ‘Da’s rot voor je, jongen!’ Om mij vervolgens hulpeloos aan te kijken. Wat nu? Wat zou hij verder nog kunnen doen of zeggen?

Ongemak

De moeder helpt haar man en benoemt zijn verdriet over het feit dat hij al weken de kleinkinderen niet heeft kunnen zien. De jonge ondernemer had hem verzocht even privé geen contact te hebben. Daar heeft de lieve oude ondernemer al weken van wakker gelegen. Het heeft hem heel verdrietig gemaakt. De boom van een kerel begint te huilen. En de jonge ondernemer reageert zoals zijn vader: ‘Da’s rot voor je, pa! Zo had ik het niet bedoeld.’ Het begint wat ongemakkelijk te voelen.

Vuurwerk

We blijven steken bij het ‘nu al weken niet mogen zien van de kleinkinderen’ en hoe onzeker dat de oude ondernemer maakt. Tot eindelijk gebeurt waar ik op hoop. De opgekropte emoties bij de jonge gast zoeken wild een uitweg. Hij is boos en niet een beetje ook. Hij maakt zich niet meer druk over ‘my way or the highway’, maar schuift naar het puntje van de bank, kijkt zijn vader aan en knalt er – woest wijzend – uit: ‘Zo gaat het nu altijd. Dit gesprek is bedoeld om met elkaar te spreken over míjn verlangen om door jou gezien te zijn. En wat doe jij? Jij neemt weer het hele podium voor jezelf in beslag met je gesnotter over de kleinkinderen. Moet het dan altijd om jou draaien? Het is verdorie mijn verdriet dat we hier adresseren. Maar jij bent niet eens bereid om ernaar te kijken! Ik zou me kapot schamen als ik jou was. Ik ben er hoe dan ook helemaal klaar mee! Wat ik ook doe om voor jou zichtbaar te worden, je kijkt toch de andere kant op. Laat maar zitten. Jij en het hele K-bedrijf. Het interesseert me geen donder meer!!!’

Jezelf laten zien

Soms hebben we het gevoel dat de ander ons niet ziet. Niet zelden zijn wij er dan zelf de oorzaak van. Als we vanbinnen blijven wegstoppen wat eigenlijk gezien wil worden, ontnemen we de ander de kans om ons echt te zien. Gelukkig zijn we emotionele mensen en floept er af en toe toch tevoorschijn wat we met zo veel geweld binnen probeerden te houden. Alleen ziet het er dan vaak een beetje raar uit. Daarom de uitnodiging om volop in contact te zijn met wat er bij jou vanbinnen beweegt én dat te delen met anderen.