Wil niet

Al decennialang ben ik trainer. Toch word ik weer verrast door een deelnemer. We helpen mensen om beter te voelen waar zijzelf of anderen behoefte aan hebben. Deze vrouw geeft op geheel eigen wijze een demo van hoe dat er real life uit kan zien. Ik kan nauwelijks geloven wat ik hier meemaak …

‘Raise your hand’

Ivo en ik verzorgen een online training. Net als in een gewone training zijn we zo kort als kan aan het woord. Het gaat erom dat mensen oefenen. Toch nemen we even ruimte voor een intro. Daarna drukt Wil – zo heet de deelneemster die ons verrast – op de ‘raise your hand-knop’. Dus geven we haar het woord. Met een strak gezicht zegt ze: ‘Je hebt het wel over de lat omlaag in deze tijden, maar onze dienstverlening gaat wel gewoon door!’ Omdat wij trainers zijn, vragen we haar negen collega’s om te reageren op haar opmerking. IJverig doen zij een poging om haar te helpen. Aan hoe Wil reageert – namelijk helemaal niet (niet eens een beetje non-verbaal) – kunnen we zien dat ze niet op hulp zit te wachten. Wat gebeurt hier?

Knuppel in het hoenderhok

Ik voel op mijn klompen aan dat haar reactie op ons korte intro iets verbergt. Gelukkig komt ze er na het aanhoren van een paar collegiale adviezen zelf mee op de proppen. Ze heeft namelijk helemaal geen vraag over hoe ze de lat omlaag kan krijgen. Ze wil de spreekwoordelijke knuppel in het hoenderhok gooien. Dat doet ze dan ook met verve: ‘Ik heb helemaal geen zin in deze ‘verplichte’ training. Vier of vijf jaar geleden heb ik iets vergelijkbaars bij je gevolgd. Komt er nog iets nieuws? Anders heb ik genoeg andere dingen te doen en wens ik jullie nog een fijne training!’ Haar manier van doen verrast ons. Waarom heeft het intakegesprek dit er niet uitgefilterd? Hoe dan ook is het nu in de groep. Er blijkt nog een deelnemer te zijn die jaren geleden heeft meegedaan. Ook zij twijfelt nu of ze door zal gaan. De deelnemers zitten op het puntje van hun stoel. Hoe gaat dit verder?

Erkennen en benutten

Voor een trainer zijn er nu twee dingen belangrijk. Allereerst het erkennen van de inbreng van Wil (dat is namelijk waar luisteren over gaat). Maar daarnaast: dit ook gebruiken voor het leren van de groep. Ik zeg dus iets als: ‘Goed dat je dit inbrengt, Wil. Je demonstreert precies waar het in deze training om gaat: voelen wat er is (in jouw geval ‘twijfel’ of misschien zelfs ‘afkeer’ om nog een keer mee te doen) én werk maken van de behoefte die daaronder ligt. Wij kunnen goed begrijpen dat als je veel te doen hebt, je de behoefte voelt om daar ruimte voor te maken. Dus mag jij kiezen. Wij denken dat het na vijf jaar altijd goed is om weer te oefenen met wat in jullie werk zo belangrijk is. Maar dat hoeft niet. Kies maar!’

Zorgen voor jezelf

Wil denkt daar even over na en ‘raised’ nog een keer haar hand. Dit keer letterlijk. Ze zwaait de groep gedag en wenst ons een goede training. Tegen mij zegt ze nog: ‘Leuk om je krullenkop weer een keer te zien.’ En weg is Wil. Misschien niet de meest chique manier van doen, maar ik kan er wel waardering voor opbrengen. Hoe doe jij dat: voelen waar je behoefte aan hebt en daarvoor zorgen? Dat is de kern van zelfzorg, in deze tijd misschien wel belangrijker dan ooit.