Dubbelen

Als je op afstand blijft, kun je niet voelen hoe het is om in de schoenen van een ander te staan. Je kunt niet echt iemands verdriet erkennen als jij jezelf daar vanbinnen voor afsluit. Iemand voelt zich dan bekeken, geanalyseerd. En niet aangevoeld of begrepen. Natuurlijk heb je als professional soms goede redenen om op afstand te blijven. Meegaan met de emotionele energie van de ander is spannend. De kunst is om daar wél in mee te gaan – als dat passend is – maar zonder je erin te verliezen.

Demo

Het was een heel goede ochtend. Deelnemers hebben in een wandeling na de lunch in duo’s gedeeld waar ze mee worstelen. We geven aandacht aan wat die wandeling hun brengt. En via een demo willen we naar de volgende oefening, die ‘dubbelen’ heet. De groep zit er klaar voor. Ze kunnen wel waarderen dat we de oefeningen voordoen met niet-gespeelde situaties uit ons eigen leven. Vooral als ook wij soms ‘de mist ingaan’.

Goed kijken

Een collega en ik staan op vier meter afstand tegenover elkaar. Die collega heeft in gedachten waar hij mee worstelt. Ik kijk goed. Ga net als hem staan. Voel wat er is. Loop naar hem toe, leg mijn hand op zijn schouder en zeg, alsof ik hem ben: ‘Het lukt me gewoon niet meer om het iedereen naar de zin te maken. Ik doe er heel erg mijn best voor, maar het zijn er gewoon te veel.’ Daarna loop ik de vier meter terug en kijk naar hem, terwijl hij op zich in laat werken wat ik gezegd heb.

Raak

Ik zie dat het hem emotioneel maakt. Geraakt en zichtbaar verdrietig reageert hij: ‘Dat klopt. Ik ben zo moe van het zorgen!’ Nog een keer loop ik naar hem toe en ‘dubbel’: ‘Ik ben zo moe. Het lijkt alsof het gewoon niet genoeg is wat ik doe, en ik vraag me af: ‘Wie zorgt er eigenlijk voor mij?’’

Gepaste afstand

De groep kijkt toe met een mix van medelijden en onzekerheid. Dit is dichterbij dan ze zelf willen komen. Als trainers voel je dan dat de demo té goed gelukt is. Dat je té veel van wat echt diep zit, voelbaar maakt. Met frisse tegenzin doen de deelnemers – in dezelfde duo’s als de wandeling – een zo veilig mogelijke versie van wat net gedemonstreerd is. Op gepaste afstand.

Aansluiten

Ook als trainers blijft het de kunst om aan te sluiten bij waar de ander echt is. Want als je iemand ergens wilt brengen (of er gewoon voor iemand wilt zijn), moet je daar beginnen waar hij of zij echt is.