Spreken met impact
Het meeste wat je geeft, zit al in je luisteren: erkenning. Die erkenning kun je na het luisteren ook voelbaar maken in wat je zegt.
Je woorden hebben scheppende kracht. Ze maken iets. Maar ze kunnen ook kapotmaken. Daarom is het nodig dat jij jouw woorden zorgvuldig afweegt. Heb je goed geluisterd? Dan kun je ook echt spreken. Met impact. Woorden die de ander verder helpen. Hoe doe je dat?
Echo
Een beetje onzeker lachend breng ik een lieftallig ogende dame die ik niet ken naar een andere plek in de zaal. Zij staat symbool voor een doel dat ik maar moeilijk bereiken kan, maar waar ik wel naartoe wil. Vanaf een meter of tien afstand ga ik naar haar toe wandelen. Recht op mijn doel af. Achter mijn rug lopen twee mensen mee die me proberen tegen te houden. Zij roepen precies dat wat me in de weg staat om mijn doel te realiseren. Eén van de twee roept: ‘Zorg eerst maar eens dat het thuis voor elkaar is’. De andere maakt duidelijk: ‘Je kunt de wereld niet veranderen, want je kunt jezelf niet eens veranderen’. Die twee maken het een heel ongemakkelijke wandeling. Een ware worsteling om mijn doel te bereiken. Net het leven zelf.
Gelukkig mag ik nog een keer. Dit keer met de extra instructie me halverwege om te draaien naar een van de twee stemmen achter mij. Om te zeggen wat ik deze te zeggen heb. Braaf wandel ik nogmaals. Tot mijn verbazing draai ik me om naar de stem die een echo van die van mijn vader blijkt te zijn. Hij zag in zijn zoon een ongebreidelde wereldverbeteraar en wilde hem veel verdriet besparen. Ik draai me om naar iemand die mijn vader niet is en zeg: ‘Wat heb ik jouw aanmoediging om aan de slag te gaan met mijn idealen ontzettend gemist!’
Felt sense
Deze oefening van jaren geleden is er opeens weer als ik deze week dag zes uit de luistertrainingencyclus aan het begeleiden ben. Onderwerp: ‘Dicht bij de ander spreken’. Als trainers laten we zien hoe je de ‘keywords’ in het verhaal van de ander kunt ontdekken. Keywords zijn woorden met een flinke emotionele lading. De woorden waar het verhaal van de ander in de kern om draait. We zoeken deze sleutelwoorden als opmaat om de ‘felt sense’ in het verhaal van de ander te leren ontdekken. Dus: leren voelen hoe de ander zijn of haar eigen verhaal vanbinnen ervaart.
Ik vertel mijn collega-trainer hoe onze zoon er in zijn leven naar eigen zeggen ‘een zootje van maakt’. Dat hij niet weet waar hij beginnen moet om het weer op de rails te krijgen. Maar dat ik als vader wel een begin zie. En dus ingrijp. We beginnen bij school. De middelbare. Als je in 2 VWO zit met zestien tekorten op je eerste rapport, heb je in een land als Nederland nog een hele weg te gaan. Dus laat ik hem geen keus, maar leg ik uit dat ik hem ga helpen. Ik ga dagelijks naast hem zitten. Werk samen met hem op. Maar – zwakke plek van mij – ik neem het langzamerhand van hem over. Inclusief de emotionele lading die erop zit. Dat houd ik niet vol. Dus leg ik hem uit dat hij toch echt op eigen benen moet staan. Zijn reactie – ‘ik voel alle hoop uit me wegstromen’ – bevestigt me erin dat dit ook hoog tijd wordt. Ik lieg tegen hem dat ik er vertrouwen in heb dat hij het zelf ook kan. En laat hem los. Om tot mijn grote verrassing te ontdekken dat hij het niet alleen kán, maar ook dóét.
Mijn collega loopt ieder keyword dat ze heeft opgeschreven met me langs. Om te horen of dat voor mij ook echt een keyword is. Bij ‘liegen dat ik vertrouwen heb’ zeg ik ‘nee’. Bij het woord ‘vader’ voel ik ‘ja’. Dat is dus een sleutelwoord in dit verhaal.
Ergens in de pauze komt een deelnemer naar me toe. Hij zegt: ‘Volgens mij wil je niet alleen een goede vader zijn, maar ook en vooral een vader die in zijn zoon gelooft’. Ik bedank hem en pas dan dringt dieper tot me door hoe raak hij heeft gesproken. Alsof ik mezelf daardoor nu beter begrijp.
Luisteren naar jezelf
Het blijkt zelfs voor een geoefend luisteraar een klus om naar zichzelf te luisteren. Dat hoort ook zo te zijn, geloof ik. Zelfs bij het luisteren naar jezelf heb je de ander nodig.
Daarom wil ik je aanmoedigen dat wat er bij jou vanbinnen leeft niet voor jezelf te houden. Deel het met anderen. En andersom: wees voor een ander iemand die met impact spreekt. Omdat je echt luistert.
Wil jij wekelijks een prikkel ontvangen om vanuit je hart te werken?
Reageren op dit artikel?