Vertrouwen – play more

Er zijn dingen waar we liever niet bij stilstaan. Eén ervan is ons eigen einde. Toch zijn er goeroes die ons willen laten geloven dat het juist goed is daarbij stil te staan. 'Begin met het einde voor ogen', is de tweede van Covey's 'Seven habits of highly effective people'. Dat zou je helpen om na te gaan of de dingen die je vandaag doet, ook echt waardevol voor je zijn. En als je weet waar je heen gaat, geeft dat richting. Het helpt je kiezen. Is ons (werk)leven echt zo maakbaar?

Erkenning geven

We trainen achttien ‘levensverhalenluisteraars’. Ze gaan in duo’s luisteren naar ouderen. En vragen ze op basis van hun levensverhaal hun één les mee te geven. We oefenen hoe we op die levensles met erkenning kunnen reageren. Twee trainers doen een ‘demo’.

Ik speel de oudere die net zijn verhaal verteld heeft. Michelle (collega-trainster) speelt de levensverhalenluisteraar. Ze vraagt me wat het leven me geleerd heeft. Ik begin al zoekend te praten. En citeer de Nederlandse filosoof Gerard Visser. Die schrijft (in het boekje ‘Water dat zich laat oversteken’): ‘Wij menen zelf aan het roer te staan. En het zij gezegd: daar is niets mis mee, er wordt immers veel van ons verlangd. Maar kijken we terug op wat we hebben gedaan, dan blijken we in het meest gunstige geval te kunnen vaststellen dat wij hebben leren bewonen wat ons overkwam. En dan beseffen we wellicht ook wat hier mogelijk speelt: dat het leven de schilder is en de ziel het tableau waar hij aan werkt.’ En ik zeg Michelle: ‘Dat gun ik je! Dat je al vroeg leert meedeinen op wat het leven aandraagt.’

Mijn collega zet mij op pauze. En deelt met de groep wat ze dacht en voelde toen ze naar mijn levensles luisterde. Haar associaties bij mijn verhaal. Ik hoor haar en denk regelmatig: ‘Als je eens wist - dat is wel het laatste wat ik bij je wilde oproepen’. Maar ik sta op pauze. Dus zeg ik niets.

Michelle legt de groep uit hoe ze haar associaties wil gebruiken om met erkenning op mijn verhaal te reageren. Dan draait ze zich naar mij om en kijkt me aan. Ik ben benieuwd. Ze zegt: ‘Ik vind het mooi wat je met me deelt. En ergens voel ik aan: dat is een worsteling voor je geweest, of niet? Meedeinen op het leven is niet iets wat je kwam aanwaaien ...’ Ik voel een brok in mijn keel. Mijn ogen prikken. Hier heb ik mij niet op voorbereid. Zelfs als we een rol spelen, zijn we het zelf die spelen. Ik voel me uitgenodigd om tevoorschijn te komen met wat voor mij een hele worsteling is. Bijzonder, dat is wat erkenning met me doet.

Vertrouwen hebben

De groep ziet het gebeuren. Denkt daar van alles bij. Een studente geeft terug: ‘Mooi dat jullie dat kunnen – maar hoe weet ik nu dat wat ik de oudere terug geef ook echt raak zal zijn?’. Ik merk dat ik haar wil antwoorden: ‘Heb vertrouwen’. Maar weet ondertussen niet goed meer of dat over haar gaat of over wat ik net ervaren heb. Gelukkig heeft mijn collega een ander antwoord.

Ooit zag ik een reclamefilmpje, die er bij mij nogal in hakte. Volgens mij is de reclame vanwege zijn heftigheid later ook verboden. De kernboodschap was: 'Life is short, play more'. Hoe weinig maakbaar het echte leven misschien ook is, het lijkt de moeite waard te zoeken naar wat je vertrouwen geeft om het voluit te leven. En je gesprekken vandaag te benutten om dat vertrouwen aan een ander te geven. Zodat die zich uitgenodigd voelt om tevoorschijn te komen.