Je binnenste buiten

De eindtermen van dag vijf en zes uit de trainingscyclus klinken een beetje ingewikkeld. Het gaat er volgens de ‘handleiding voor de trainer’ om dat mensen vanuit de veelheid aan innerlijke reacties die het gesprek met de ander oproept, díé reacties kiezen die het doel van het gesprek dienen. En dat ze die zó verwoorden dat het de ander helpt en een echte ontmoeting mogelijk maakt. Wat gaaf als dat lukt. Zo krijg je meer grip op jezelf en daardoor ook op het gesprek!

Voelbaar maken

In dag vijf van de trainingscyclus zit de oefening ‘Voelbaar maken’. In de oefening draait het om de stemmen die vanbinnen bij je kunnen klinken. We maken voelbaar waar zo’n stem echt over gaat. Dat doen we door het theatraal uitvergroten van de emotie die de ‘stem’ vanbinnen kleurt. Drie keer eerder hebben we een deelnemer geholpen om de emotie die hij wil uitdrukken (nl. boos) echt over de bühne te krijgen. De vierde keer is raak. Flink raak. Eindelijk lukt het hem om echt boos te zijn. Dat levert hem heel veel op!

Angst regeert

In een mail aan de overige deelnemers en trainers laat hij weten wat hij leert en hoe hij daarmee verder wil. Wat hij schrijft vind ik zo scherp dat ik het hieronder nagenoeg een-op-een weergeef:

‘Ik merk dat ik geen ruimte geef aan dat in mij wat bang of boos is. Ja, ik weeg mijn woorden. Maar het doel van wat ik zeg, is voornamelijk bepaald door angst. Angst om niet geliefd of gewenst te zijn. Angst om de relatie te verliezen. Maar ik geef geen stem aan die angst. Ik houd me groot en geef ruimte aan stemmen die zeggen: ‘Het komt wel goed’, ‘Wees sterk’, ‘Wees de wijste’, ‘Ze zullen vanzelf wel inzien dat ik gelijk heb’ en ‘Geef maar gewenste en afgewogen antwoorden in plaats van te laten zien wat je echt voelt’. Op die momenten voel ik mij degene die aan het geven is, die zichzelf opoffert en het goede doet. Maar het put me uit. De relatie/ontmoeting is niet echt. Natuurlijk is dit in sommige gevallen verstandig, maar ik doe het te vaak en meer uit onmacht dan uit autonomie. Vooral om de confrontatie te ontwijken en de lieve vrede te dienen. Uiteindelijk om de pijn van afwijzing niet te hoeven voelen.’

‘Hiermee houd ik mezelf gevangen. Maar ook de ander en de relatie. Ik stel zo noch mezelf, noch de ander of de relatie centraal. De angst om niet geliefd te zijn of afgewezen te worden, daar draait alles dan om. Dat wil ik niet langer! Ik wil de komende tijd heel bewust ruimte geven aan dat in mij wat bang en/of boos is. Ik ga de tijd nemen om woorden te wegen en vooral het doel van wat ik wil zeggen duidelijk te hebben. In het algemeen: de ander ontmoeten waar hij of zij is zonder me te laten leiden door angst, pijn, verdriet en boosheid. Ik ga wat er bij mij is ook echt inbrengen in het contact. Niet om de ander te sturen of uit frustratie, maar kwetsbaar omdat zowel ik als de ander dit verdient. Zodat er een echte ontmoeting kan plaatsvinden. De relatie of de lieve vrede is dan een vrucht die daaruit kan ontstaan en niet langer iets waar ik angstvallig de controle over probeer te krijgen of te houden.’

‘Het voelt alsof ik hiermee iets raak wat me al mijn hele leven gevangen houdt. Daar ga ik nu voorgoed mee afrekenen. Spannend maar heel erg nodig!’

Voorbij de rituele dans

Datgene waar je contact mee hebt, kun je sturen. Dat waar je geen contact mee hebt stuurt jou – vaak zonder dat jij je daarvan bewust bent. Laat jouw gesprekken met anderen alsjeblieft geen rituele dans zijn waarin onbenoemd blijft waar het echt om draait. Zoek plekken (ook op het werk) waar je durft in te brengen wat er echt vanbinnen beweegt. Van binnenuit dus!