Facial Coding

Inmiddels is iedereen het er wel over eens: emoties spelen ook in ons werk een belangrijke rol. Toch zoeken we bij het nemen van beslissingen nog steeds vooral rationele en minder emotionele argumenten. Een belangrijke reden hiervoor is dat emoties niet meetbaar lijken te zijn. Maar dat blijkt niet waar. Jij bent prima in staat – ook zonder de daarvoor speciaal ontwikkelde software – te zien en te voelen hoe de ander zich voelt (en wat die ander bedoelt).

Voor jezelf zorgen

Dit is een absolute primeur. Ik durfde het aanvankelijk niet goed aan. Twee vrouwen simultaan coachen. Zussen, allebei werkzaam in het bedrijf van hun vader. Maar het werkt als de brandweer.

Onze derde ontmoeting begin ik met delen dat ik ‘op het randje loop’. Een vriend raadde mij aan goed voor mezelf te zorgen. ‘Hoe doe jij dat?’, vroeg ik hem. Hij vertelde het. Zette me zo aan het denken over hoe ík dat doe. Ik noem: de vroege ochtendwandeling, zwemmen, en vooral: schrijven. Schrijven om de dagelijkse indrukken te verwerken. En ik moet toegeven, de laatste weken kom ik hier weinig aan toe.

Duchenne-glimlach

Ik moedig de zussen aan te vertellen hoe zij voor zichzelf zorgen. Dat lijkt me goed. Ze hebben allebei een intensieve job. Eén zus vertelt me dat ze in haar week niet eens een beetje ruimte heeft voor zichzelf. Helemaal niets. En terwijl ze dat vertelt, gebeurt er iets raars met haar gezicht.

Ze glimlacht. Maar er is iets aan de hand met die lach. Mijn buik waarschuwt me dat hier iets niet klopt. Een echte glimlach kenmerkt zich door ogen die twinkelen of glimlachen, omdat de spieren rondom de ogen zich ontspannen. Psycholoog Paul Ekman noemt dat de Duchenne-glimlach, als eerbetoon aan de Franse anatoom. Maar déze glimlach is van een andere orde. De ogen twinkelen niet (‘ogen liegen nooit’, ‘ogen zijn de spiegel van de ziel’). Deze glimlach verandert niet het hele gezicht, houdt te lang aan en is qua timing raar. Ik ervaar dat haar lach iets verstopt wat minder positief voelt. Ekman noemt dat ‘emotionele lekkage’: het negatieve gevoel dat de glimlach probeert te verbergen, komt toch tevoorschijn.

Zien is ook luisteren

Als vader is Charles Darwin – je weet wel, die van de ‘evolutietheorie’ – nieuwsgierig naar wat zijn jonge kinderen voelen. Hij vergelijkt hun gezichtsuitdrukkingen met die van orang-oetang Jenny uit de Londense dierentuin. Het begin van een uitgebreid onderzoek dat in 1872 leidt tot de publicatie ‘The Expression of the Emotions in Man and Animals’. Een bestseller waarin hij duidelijk maakt dat het gezicht de primaire manier is om te communiceren met anderen. Het duurt tot midden jaren zestig voordat de wetenschap zijn onderzoeksrichting weer oppikt. Paul Ekman krijgt een subsidie om Darwins theorie over universele gelaatsuitdrukking te toetsen. Hij reist naar Papoea-Nieuw-Guinea en bestudeert een stam die geen geschreven taal kent en volledig geïsoleerd leeft (leuk om over te lezen in ‘Gegrepen door emoties’). Daar laat hij mensen foto’s van verschillende gelaatsuitdrukkingen zien en nodigt hen uit verhalen te vertellen die daarbij passen. Darwins theorie blijkt correct.

Facial Coding

Terug in Amerika ontwikkelt Paul Ekman met collega Wally Friesen het Facial Action Coding System (FACS): een kaart van 43 gezichtsspieren die in verschillende combinaties bewegen en samen 23 action-units vormen. De basis van alle gezichtsuitdrukkingen. Ze brengen in kaart bij welke basisemoties deze gezichten horen.

Ons gezicht is de enige plek waar spieren direct aan de huid zijn gehecht. Daarom is je gezicht buitengewoon beweeglijk: de huid vormt zich snel naar de impulsen die hij van de hersenen krijgt. Het gezicht laat je zien hoe mensen zich voelen.

Je kan ook gewoon goed kijken

Tegenwoordig is Facial Coding big business. Maar jij hebt geen gecompliceerde software nodig om te zien hoe de ander zich voelt. Gewoon goed kijken. En registreren wat er in je eigen lichaam gebeurt als je dat doet. Dan vind je wat je nodig hebt om de ander uit te nodigen vanachter de façade tevoorschijn te komen.

Heb je hier hulp bij nodig? In een vrijblijvende proefsessie ervaar je zelf of we jou hiermee kunnen helpen. Die proefsessie is gewoon gratis en je zit absoluut nergens aan vast. Probeer het gerust uit.

Plan een gratis proefsessie in