Verandering níét opleggen

Je bent vast wel eens door iemand aangemoedigd om 'vooral jezelf te zijn’. Whatever that may be?! Veel vaker heb je aangevoeld dat je maar beter de sociaal wenselijke versie van jezelf kon inzetten. Hoeveel versies van onszelf leven we eigenlijk?

Risico nemen

Ik ben jarig en ik heb er zin in vandaag. Want we presenteren een joekel van een offerte voor een commissie van vijf. Cultuurverandering is het onderwerp. In de voorbespreking moedigen Jacqueline en Ivo me aan om ‘vooral mezelf te zijn’. Dat is precies wat ik ga doen. Met alle risico’s van dien. Desnoods gaat de opdracht naar een ander op de shortlist van vier (of de longlist van 24!).

Dit kun je beter niet zeggen

We hebben een half uur voor het beantwoorden van vier van tevoren gestuurde vragen. Daarna nog een kwartier voor wat over is. Ik begrijp dus dat we elkaar vandaag nog niet leren kennen. Direct na het handen schudden kluun ik erin. Een greep uit wat ik misschien beter níét had kunnen zeggen:

‘We willen graag beginnen met jullie derde vraag. Die voelt als de voor jullie belangrijkste vraag: ‘Hoe gaan we de resultaten meetbaar maken?’ Wij begrijpen heel goed dat het resultaat is wat telt. Jullie gaan fors investeren. Hebben dat ook eerder gedaan. Met wisselende resultaten. Je wilt gewoon zeker weten dat het werkt! Wij denken dat dit type verandertrajecten vaak níét werkt, omdat het opgelegd wordt. Wij geloven niet in ‘opgelegde veranderingen’.’

‘Als wij jullie specificaties goed lezen, willen jullie een aanpak met zo weinig mogelijk risico en zo veel mogelijk zekerheden. Het punt is dat de programmatische aanpak die jullie zoeken - zoals wij ernaar kijken - niet goed past bij wat jullie willen bereiken.’

‘Er zijn er veel die veel beloven. Wij niet. Maar overal waar we mogen werken, ervaren mensen en teams groei - zowel in autonomie als in verbondenheid.’

‘Zijn jullie bereid ook eerlijk te kijken naar het effect van de structuurverandering die is doorgevoerd? Durven jullie op basis van wat je dan ziet, zo nodig passende maatregelen te nemen?

Trouw zijn

Michelle had al over deze offerte gezegd: ‘Mooi, echt onze eigen aanpak! Als we de opdracht niet krijgen, komt er vanzelf wel een klant die wel bij deze benadering past.’ Daar moest ik aan denken toen een van de vijf luisteraars haar slotvraag stelde. Die luidde: ‘Komen jullie in de teams en afdelingen net zo binnen als jullie hier vanmorgen binnenkomen – en doen jullie dan net zo?’ Linke soep. Wat bedoelt ze nu precies? Ik vraag: ‘Hoe komen we dan binnen en wat doen we dan volgens jou?’ Zij antwoordt: ‘Jullie komen binnen als gewone mensen. In wat jullie zeggen zit geen woord Spaans, jullie maken volop contact, zijn eerlijk en duidelijk, maar tegelijkertijd ook vol respect.’

Bingo

Soms wordt ‘gewoon jezelf zijn’ en ‘doen wat je gelooft’ beloond. Vergeet het niet te vieren! Voor wat betreft alle andere keren: ‘Gewoon jezelf zijn’ (whatever that may be) en blijven staan waar jij voor staat.