Empathie

Neurowetenschappers ontdekken een tiendelig empathisch circuit. Evolutiebiologen beweren dat mensen van nature empathisch en coöperatief zijn. Kinderpsychologen zeggen dat peuters van een jaar of drie de wereld al vanuit het perspectief van de ander kunnen zien. Buiten kijf staat dat onze aard een empathische kant heeft die net zo sterk is als onze zelfzuchtige innerlijke driften. Da’s goed nieuws.

Beter luisteren

Alweer een blog over Team C. Het ‘goede gesprek’ lukt inmiddels. Overal in de organisatie laten opdrachtgevers zich lovend uit over de nieuwe manier waarop zij contact leggen. Toch is er ook iets wat maar niet lukt: ze luisteren niet of nauwelijks naar elkaar. In het beste geval wacht men tot een ander is uitgepraat – maar vaak ook niet – om vervolgens massief en het liefst frontaal de eigen mening in te brengen. Hun manager is het zat en zegt tegen ons: ‘Jullie hebben ons nu verschillende keren met de neus op de feiten gedrukt. Oké, wij luisteren slecht naar elkaar, dat zien we nu zelf ook wel. Maar kunnen jullie ons ook helpen het anders te doen?’

Voorbij het overtuigen

Om eerlijk te zijn twijfel ik daar intussen aan. En omdat we die middag met het hele team gaan kijken naar vier toekomstscenario’s zien we de bui al hangen. Hoe voorkomen we dat we straks verzanden in eindeloze pogingen van ieder individu om de ander voor zijn of haar favoriete scenario te winnen? We bedenken iets nieuws. Het is zo eenvoudig dat ik aanvoel dat het zou kunnen werken …

Verplaatsen

We verdelen de zaal in vier stukken. Iedere hoek is een scenario. Vervolgens mag iedere adviseur uit Team C in zijn of haar favoriete hoek gaan staan. Daarna maken we groepjes van drie. Drie mensen met drie verschillende voorkeuren. Die krijgen een eenvoudige opdracht. Luister zó naar de ander dat je over drie kwartier zijn of haar voorkeur op zo’n manier kunt overbrengen op de groep dat die ander zich gehoord, aangevoeld en begrepen weet. Ieder krijgt de naamsticker van een ander uit het drietal opgeplakt. Nog drie kwartier en dan bén je die ander …

Teruggeven

Het wonder gebeurt. Als we een klein uur later weer in de kring zitten, blijkt ieder probleemloos te kunnen weergeven waar het de ander om te doen is (en waarom dat voor die ander zo belangrijk is). Voor het eerst in ruim een halfjaar is het gelukt om echt naar elkaar te luisteren. Daardoor lukt het om de ander echt erkenning te geven. Mensen zijn verbaasd en licht euforisch. Het enige wat ze doen is op hun eigen manier teruggeven wat ze bij de ander gehoord, gezien en gevoeld hebben. Een peuter kan het ook. Doen dan!