Een gesprek voeren

Wij hebben een dochter die erg letterlijk luistert. Als zij hoort: ‘een gesprek voeren’, dan ziet ze een dier voor zich dat ‘Gesprek’ heet en dat gevoerd moet worden. Zo bekeken is een goede vraag: ‘Welk voer gooi je in het gesprek?’ Het antwoord in werkend Nederland: ‘Een vraag’. We voeren gesprekken door vragen te stellen. Ieder gesprek is vooral een vraag-antwoordspel. Maar dat is precies waarom veel gesprekken niet brengen wat mensen ervan hopen. Hoe dan wel?

Vragen, vragen, vragen

Als ik een uur lang vragen aan je stel, voel jij je aan het eind van het uur bevraagd, geïnterviewd, geënquêteerd. Maar als ik een uur lang naar je luister, dan voel jij je gehoord, aangevoeld en begrepen. Een heel andere beleving. Toch blijven we gesprekken vooral voeren met vragen. Begrijp me niet verkeerd, er is niets mis met een goede vraag. Integendeel. Maar als je er goed over nadenkt, stel je vooral vragen omdat jij het gesprek wilt sturen waarheen jij wilt, toch?

Erkennen, erkennen, erkennen

Er is een alternatief. Dat heet luisteren. Het recept is eenvoudig: je reageert niet met vragen, maar met wat de ander uitnodigt om met nóg meer tevoorschijn te komen. ‘Erkenning geven’ noemen we dat. En als je toch vragen wilt die je daarbij kunnen helpen, dan zijn er hier drie:

1. ‘Wat hoor ik hem/haar eigenlijk zeggen?’ (erkennen wat je hoort).
    
2. ‘Hoe moet dat voor hem/haar zijn?’ (erkennen wat je (aan)voelt).
    
3. ‘Waar heeft hij/zij behoefte aan?’ (erkennen wat je begrijpt).

Drie vragen die je jezelf kunt stellen om je luisteren op scherp te zetten, zodat je die ander niet te veel met je vragen hoeft lastig te vallen.