Actief luisteren
naar gevoel

Je kent ze vast wel: mensen die horen wat jij niet letterlijk zegt. Maar die wel helemaal raak teruggeven wat zij aanvoelen als de essentie van je verhaal. Dat helpt enorm. Wat is er nodig om zo te luisteren? Hoe krijgen we meer gevoel bij de essentie van wat we bij onszelf en anderen waarnemen?

Non-verbale communicatie

We hebben heerlijk met de mountainbike over de Posbank gejakkerd. Nu zitten we aan een supersalade. Het gesprek ontstaat als vanzelf. De Harthorend-trainer in wording gaat eens lekker zitten voor het dilemma dat ik hem ga voorleggen.

En ik vertel. Er komt meer verhaal dan ik dacht. Dat is vaker als mensen actief luisteren: je voelt je uitgenodigd om tevoorschijn te komen. Als ik uitverteld ben, zie ik de man naast mij druk gebaren. Hij zegt nog niets. Wat demonstreert hij met zijn zwaaiende armen? Een weegschaal?

Waarnemen: voor waar nemen

Gelukkig, hij begint te praten. Wat hij zegt, heb ík in ieder geval níét gezegd. Hij heeft het over vertrouwen (linkerarm) en twijfel (rechterarm). Hij zegt dat hij me voelt zoeken naar vertrouwen. Moedig vraagt hij mij waar ik dat vertrouwen vandaan haal als ik vanbinnen wiebel.

Ik merk mijn verzet tegen zijn observatie. Toch weet ik dat dit verzet er vaker is als mensen teruggeven wat ik eigenlijk níét wil horen. En niet alleen bij mezelf zie ik dat. Ik heb dit verzet leren herkennen als een signaal dat het buitengewoon de moeite waard is om te overwegen wat de ander aangeeft. Dat doe ik dus maar, al voelt het niet helemaal eerlijk. Ik ben het er nog niet mee eens.

Ergens voel ik me ook opnieuw uitgenodigd. Daarom vertel ik het verhaal nog een keer. Maar nu dichter bij mezelf: van binnenuit. Het gaat over mijn vanbinnen zoeken naar de plek waar ik de stem kan horen die mij vertelt dat het al goed is. Hij wil weten wat er dan goed is. En ik leg uit: dat ik goed ben, dat de ander goed is, dat het leven goed is en dat we het niet goed hoeven te maken. Ik vertel hem wat me vaak triggert om niet op die plek te zijn. Hoe allerlei situaties me aanklagen en zo verleiden bij het vertrouwen weg te raken. En ook wat ik nodig heb om daarbij terug te komen.

Felt Sense 

Al pratend ontdek ik dat ik zo terug ben gekomen bij het vertrouwen dat ik even kwijt was. Ik krijg nog een hele serie vragen. Quasi-automatisch beantwoord ik ze. Tot ik eerlijk aangeef dat ik er niet echt meer bij ben, omdat ik verwonderd probeer te ontdekken hoe zijn luisteren naar de felt  sense (video Eugene Gendlin) van mijn verhaal mij heeft teruggebracht bij wat ik even kwijt was. En daar voelt mijn dilemma helemaal geen dilemma meer.

Wat deze prachtkerel als Harthorend-trainer ook nog te leren mag hebben, luisteren kan hij al. Misschien zelfs beter dan ik. Da’s mooi meegenomen. Laten we maar mensen om ons heen verzamelen van wie we kunnen leren.

Dit soort situaties voedt mijn fascinatie voor wat luisteren in essentie met mensen doet en hoe dat dan werkt. Want als ik beter ga begrijpen hoe het werkt, kan ik het jou en anderen misschien in luistertrainingen ook leren. Ik daag je uit om vandaag te luisteren naar wat de ander niet letterlijk zegt, maar wat voor jou wel aanvoelt als de essentie. En dat hardop terug te geven.